शेतकऱ्यांना सिंचनाची सुविधा उपलब्ध करून देण्याच्या उद्देशाने त्यांना आधुनिक कृषी सिंचन यंत्रे वापरण्यास प्रोत्साहित करण्यात येत आहे. यासाठी राज्यातील शेतकऱ्यांना सिंचन यंत्रावर अनुदान दिले जात आहे. विशेष बाब म्हणजे सरकार शेतकऱ्यांना सिंचन उपकरणांवर 90 टक्के पर्यंत अनुदानाचा लाभ देत आहे. अशा परिस्थितीत शेतकऱ्यांना स्वस्त दरात सिंचनाची साधने खरेदी करणे शक्य होणार आहे. सिंचन उपकरणांवर अनुदान मिळवू इच्छिणाऱ्या शेतकऱ्यांना त्यासाठी अर्ज करावा लागेल.
कोणत्या सिंचन उपकरणांना अनुदान मिळते
प्रधानमंत्री सिंचन योजना (PMKSY) साठी जिल्हानिहाय उद्दिष्ट निश्चित करण्यात आले आहे. राज्यात फलोत्पादन विभागामार्फत राबविण्यात येत असलेल्या योजनेंतर्गत शेतकऱ्यांना ठिबक, मिनी स्प्रिंकलर, रेनगुन व पोर्टेबल स्प्रिंकलर आदी खरेदी करण्यासाठी ६५ ते ९० टक्के अनुदान देण्यात येत आहे. या सिंचन यंत्रांच्या साहाय्याने सिंचन केल्यास शेतकऱ्यांचा पाण्याची बचत होण्याबरोबरच सिंचनाचा खर्चही कमी होणार आहे. यामुळे पीक उत्पादनात वाढ होईल तसेच शेतकऱ्याचा नफाही वाढेल.
अल्पभूधारक आणि अल्पभूधारक शेतकऱ्यांना किती अनुदान मिळणार
प्रधानमंत्री सिंचन योजना (पर ड्रॉप मोअर क्रॉप) अंतर्गत लहान आणि अत्यल्प भूधारक शेतकऱ्यांना ठिबक आणि मिनी स्प्रिंकलरवर 90 टक्के अनुदान दिले जाईल आणि 2 हेक्टरपेक्षा जास्त जमीन असणाऱ्या सर्वसामान्य शेतकऱ्यांना 80 टक्के अनुदान दिले जाईल. लहान आणि अत्यल्प भूधारक शेतकऱ्यांना 75 टक्के तर सर्वसामान्य शेतकऱ्यांना पोर्टेबल सिस्टीम आणि रेन गनवर 65 टक्के सबसिडी मिळणार आहे. उपकरणे खरेदी केल्यानंतर अनुदानाची रक्कम थेट शेतकऱ्यांच्या बँक खात्यात जमा केली जाईल.
अनुदानावर सिंचन उपकरणासाठी अर्ज करण्यासाठी कोणती कागदपत्रे आवश्यक असतील
राज्याच्या फलोत्पादन विभागामार्फत राबविण्यात येत असलेल्या प्रधानमंत्री सिंचन योजना (पर ड्रॉप मोअर क्रॉप) योजनेंतर्गत, शेतकऱ्यांना अनुदानावर ठिबक, मिनी स्प्रिंकलर, रेन गन आणि पोर्टेबल स्प्रिंकलर इत्यादी सिंचन उपकरणे खरेदी करण्यासाठी अर्ज करावा लागेल. त्यांना अर्जासाठी लागणारी कागदपत्रे पुढीलप्रमाणे आहेत-
योजनेअंतर्गत अनुदानावर सिंचन उपकरणासाठी अर्ज करण्यासाठी कोणत्या अटी असतील
प्रधानमंत्री सिंचन योजना (प्रति ड्रॉप मोअर क्रॉप) अंतर्गत सिंचन उपकरणांवर अनुदानासाठी अर्ज करण्यासाठी दिलेल्या अटी खालीलप्रमाणे आहेत-
सिंचन उपकरणांवरील अनुदानासाठी अर्ज कसा करावा
जर तुम्ही उत्तर प्रदेशचे शेतकरी असाल, तर तुम्ही या योजनेअंतर्गत सिंचन उपकरणांवरील अनुदानासाठी अर्ज करू शकता, कारण सध्या उत्तर प्रदेश सरकारकडून सिंचन उपकरणांवरील अनुदानाचा लाभ राज्यातील शेतकऱ्यांना दिला जात आहे. योजनेंतर्गत अर्ज करणाऱ्या शेतकऱ्यांची प्रथम येणाऱ्यास प्राधान्य या तत्त्वावर निवड केली जाईल. अनुदानावर कृषी उपकरणे खरेदी करण्यासाठी विभागाने शेतकऱ्यांकडून अर्ज मागवले आहेत. या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी शेतकरी अर्ज करू शकतात. शेतकरी योजनेच्या अधिक माहितीसाठी ते त्याच्या अधिकृत वेबसाइट uphorticulture.gov.in ला भेट देऊ शकतात. याशिवाय तुम्ही तुमच्या जिल्ह्याच्या उद्यान विभागाशी संपर्क साधू शकता.
ठिबक आणि स्प्रिंकलर सिंचन उपकरणे म्हणजे काय
ठिबक सिंचन तंत्रामध्ये पाईप्स, ट्युबिंग आणि एमिटर किंवा स्प्रिंकलरच्या साहाय्याने हळूहळू पाणी झाडांच्या मुळांमध्ये टाकले जाते. याला ट्रिकल इरिगेशन किंवा सूक्ष्म सिंचन असेही म्हणतात. ठिबक सिंचनामध्ये जास्त वेळ पाणी कमी प्रमाणात दिले जाते. यामध्ये पाण्याचा थेंब थेंब थेंब झाडांच्या मुळांमध्ये टाकला जातो, म्हणून याला थेंब सिंचन तंत्र असेही म्हणतात. पाण्याचा अत्यल्प अपव्यय होत असल्याने 95 ते 100 टक्के पाण्याचा वापर होतो. तर स्प्रिंकलर सिंचन तंत्रामध्ये जमिनीत बुडलेल्या नळ्यांवर बसवलेल्या नोझल्स असतात जे झाडांवर पाणी शिंपडतात. हे सिंचन तंत्र पावसाच्या सरीसारखे आहे. स्प्रिंकलर इरिगेशनमध्ये, दाबाने पाईप्सद्वारे पाणी विखुरले जाते. या तंत्राचा वापर करून सिंचन केल्यास 80 ते 85 टक्के पाणी वापरले जाते. या तंत्रात पाण्याचा अपव्ययही कमी होतो.
रेन गन आणि पोर्टेबल स्प्रिंकलर म्हणजे काय
रेन गन आणि पोर्टेबल स्प्रिंकलर्स ही देखील कमी पाण्याच्या पिकांच्या सिंचनासाठी वापरली जाणारी सिंचन उपकरणे आहेत. रेन गन ही स्प्रिंकलरसारखीच असते जी शेतात सिंचनासाठी वापरली जाते. याद्वारे ०.५ एकर ते २.५ एकर क्षेत्राला एकाच वेळी सिंचन करता येते. जेव्हा रेनगनला पाणी पुरवठा केला जातो तेव्हा दाब येतो ज्यामुळे त्याच्या छिद्रातून पाणी कारंजाच्या रूपात झाडांवर पडते. पाण्याची बचत करून सिंचनाचे कामही करता येते. पोर्टेबल स्प्रिंकलर ही सिंचनाची एक पद्धत आहे ज्यामध्ये लॅटरल हॅन्डहेल्ड ॲल्युमिनियम पाईपद्वारे लॉनभोवती फिरवून पाण्याची फवारणी केली जाते. याला हँडहेल्ड किंवा पोर्टेबल सिंचन तंत्रज्ञान असे म्हणतात. त्यामुळे पाण्याची बचतही होते आणि पाण्याचा अपव्यय टाळता येतो. ट्रॅक्टर जंक्शन तुम्हाला नेहमी अपडेट ठेवते. त्यासाठी ट्रॅक्टरचे नवे मॉडेल आणि त्यांच्या कृषी वापराबाबत कृषीविषयक बातम्या प्रसिद्ध केल्या जातात. आम्ही व्हीएसटी ट्रॅक्टर, महिंद्रा ट्रॅक्टर इत्यादी प्रमुख ट्रॅक्टर कंपन्यांचे मासिक विक्री अहवाल देखील प्रकाशित करतो ज्यामध्ये ट्रॅक्टरच्या घाऊक आणि किरकोळ विक्रीबद्दल तपशीलवार माहिती दिली जाते. आपण मासिक सदस्यता प्राप्त करू इच्छित असल्यास आमच्याशी संपर्क साधा. जर तुम्हाला नवीन ट्रॅक्टर, जुने ट्रॅक्टर, कृषी उपकरणे विकण्यात किंवा खरेदी करण्यात स्वारस्य असेल आणि अधिकाधिक खरेदीदार आणि विक्रेत्यांनी तुमच्याशी संपर्क साधावा आणि तुमच्या वस्तूची जास्तीत जास्त किंमत मिळवावी असे वाटत असेल, तर तुमची वस्तू ट्रॅक्टर जंक्शनवर विक्रीसाठी शेअर करा.
